Yazar Eurasia Team
Ters İbraz (Chargeback)
Bilimin kaynağı olan verinin, elektronik makinalar aracılığıyla düzenli ve akıcı bir biçimde işlenmesiyle her şey daha kolay hale gelmiştir. Akıllı telefonlar ve bilgisayarlar gibi elektronik cihazların sık kullanımından dolayı bu cihazlar tarafından üretilen veri miktarı çok fazladır.
Adli açıdan verilerin doğru şekilde toplanılması ve analiz edilmesi çok önemlidir. Veri işlemeleri sırasında çeşitli ihlaller ve uyuşmazlıklar söz konusudur. En çok karşılaşılan durumlardan bir tanesi de ters ibraz (chargeback)’dır.
Ters ibraz (chargeback), kişinin kartıyla bir işlem yaptıktan sonra bu işlemi herhangi bir sebepten dolayı iptal etmesi ve yapılan ödemenin iadesini talep etmesidir.
Örneğin; kişinin aldığı uçak bileti COVID-19 seyahat kısıtlamaları nedeniyle iptal edilirse bankadan ters ibraz işlemi talep ederek yapılan ödemenin iade edilmesini isteyebilir. Kredi kartı sahipleri kendi kartlarıyla yapacakları işlemlerde uluslararası kartlı ödeme sistemi kurallarına göre sorumludur.
Photo by Steve Buissinne on Pixabay
Örneğin; bir kart hamili mağazaya gidip 99,99 TL tutarında alışveriş yaptı; ancak kredi kartından 999,9 TL çekildi. Bu durumda ilk olarak üye iş yerine başvurulması gerekir. Bu başvuru öncelikle sliple olmalıdır. Sanal ortamda ise mail veya müşteri hizmetleri gibi bunu belgelendirebilecek bir yöntem kullanılmalıdır. Eğer bu şekilde yapılan başvurular sonuçsuz kalırsa doğrudan bankaya başvurulmalıdır. Bankaya başvururken önemli olan istenen işlemin gerçekleştirilmemesidir.
Kart sahibi kartını veren bankaya itirazını ilettikten sonra kart sahibi banka, itirazı iş yeri bankasına yönlendirir. İş yeri bankası ilgili ibrazı iş yerine sunar ve işlemle ilgili belgeleri talep eder. İş yeri ilgili belgeleri bankaya iletir. Eğer iş yerine tanınan süre içerisinde herhangi bir belge iletilmediyse veya gönderilen belge yeterli görülmezse, itiraz edilen tutar iş yeri hesabından çekilir ve kart sahibi bankaya iade edilir. Ters ibraz gerçekleşir ve daha sonra üye iş yeri alacak belgesi düzenler. Gelen belgeler yeterli görülürse kart sahibi bankaya iletilir ve yapılan itiraz reddedilir. İş yeri ilgili tutarı iade etmek zorunda kalmaz (Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu).
Ters ibraz, kişinin sahip olduğu önemli haklardan bir tanesidir. Kredi kartıyla alışveriş yapan kişinin, anlaşmazlık veya kartında herhangi bir yetkisiz işlemden şüphelenmesi durumunda şikayet hakkı vardır. Burada amaç; her zaman kişinin haklarının korunmasıdır.
Ters ibraz önemli bir konu olduğundan dolayı birçok Yargıtay kararına konu olmuştur. Konu ile ilgili Yargıtay 19. Hukuk Dairesi’nin vermiş olduğu örnek bir karara buradan ulaşabilirsiniz.
Kaynaklar
Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu, https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2006/03/20060301-1.htm, Erişim Tarihi: 30.01.2021.
http://kazanci.com.tr/gunluk/19hd-2016-6536.htm, Erişim Tarihi: 30.01.2021.
